Waarom wordt passievrucht de vrucht van passie genoemd? Nog een marketingtruc?

Het woord ‘passievrucht’ wordt op een heel unieke manier in het Engels vertaald: passievrucht. Het betekent 'vrucht van passie'. Wat zorgde ervoor dat biologen – mensen van de wetenschap – deze levendige metafoor accepteerden als de officiële naam van een hele groep planten? Laten we het uitzoeken.

Laten we proberen logisch na te denken

Een intuïtief begrijpelijke verklaring doet zich voor: ze zeggen dat passievrucht zo lekker is dat het, na het eenmaal geprobeerd te hebben, moeilijk is om het opnieuw te proeven. Je zult de explosieve smaak en het aroma van sappig vruchtvlees keer op keer willen voelen en alles vergeten.

Of wordt passievrucht, net als veel ander tropisch fruit, erkend als afrodisiacum? Dit is waar het woord ‘passie’ op zijn plaats zou zijn. Maar nee - dit zijn slechts populaire overtuigingen, die helaas niet door wetenschappers zijn bevestigd (maar ze hebben het gecontroleerd!).

Het juiste antwoord kan worden gevonden door te duiken in etymologische woordenboeken, botanische naslagwerken en lang vergeten historische rapporten. Het blijkt dat christenen de hand hadden in de naam ‘vrucht van de passie’, die in verschillende talen wortel heeft geschoten!

Labyrinten van etymologie

Laten we nu alles in volgorde bespreken.

Dit is wat biologen je zullen vertellen:

Passievrucht is de naam die wordt gegeven aan de vruchten van verschillende soorten wijnstokken van het geslacht Passiflora. Dit geslacht heeft een andere naam: Passiebloem. Alle wijnstokken van het geslacht Passiflora (Passiebloem) zijn leden van de Passiebloemfamilie.

Dit is wat historici je zullen vertellen:

In de 16e eeuw kwamen planten van het geslacht Passiflora, die toen uitsluitend in de landen van de verre Nieuwe Wereld groeiden, voor het eerst naar Europa. Toen werden ze niet gewaardeerd vanwege de vruchten, die zo'n lang transport simpelweg niet konden weerstaan. Nee, het punt is anders: passiebloem heeft verbluffend mooie bloemen. Helder, exotisch, ze spraken tot de verbeelding van Europeanen, gewend aan de onopvallende planten van hun breedtegraden. Aanvankelijk brachten dappere reizigers ze gedroogd tussen de pagina's van boeken, en later, toen zaden naar de Oude Wereld werden afgeleverd, probeerden lokale tuinders tropische wijnstokken in kassen te laten groeien. Het ging zelden verder dan de bloei; het kweken van dergelijke planten vereist speciale vaardigheden.

Het is vermeldenswaard dat er in die tijd geen naam "passiebloem" bestond. Deze wijnstokken werden toen granadillas genoemd (uit het Spaans vertaald als “kleine granaatappel”).

In de 17e eeuw viel een afbeelding van een prachtige granadillabloem in handen van een beroemde Italiaanse katholiek, Giacomo Bosio. De predikant, nu in zijn zevende decennium, bekeek hem vanuit een andere hoek en zag geen schoonheid, maar symboliek. Geïnspireerd door de zoektocht naar Gods voorzienigheid in een overzeese bloem, wijdde hij hieraan een heel rapport getiteld “Della Trionfante e Gloriosa Croce”.

De belangrijkste stelling van het werk van Giacomo Bosio is deze: de granadillabloem is de belichaming van de passie van Christus. De buitenste kroon van bloemblaadjes symboliseert de doornenkroon, en de 72 coronale draden van de binnenkroon symboliseren het aantal doornen erop. De stempels van de stamper zijn de spijkers waarmee de handen en voeten van de Verlosser aan het kruis werden genageld, de meeldraden zijn de vijf wonden die op Zijn lichaam achterbleven. En zelfs de klieren die op de achterkant van het vel te vinden zijn, beschouwde Giacomo als de belichaming van de 30 zilverstukken die Judas ontving voor zijn verraad.

Wat een fantasie had deze oude man! Waarschijnlijk is dit verhaal nog een reden om na te denken over het feit dat iedereen in de dingen om hem heen ziet wat hij wil zien. Hoe het ook zij, broeder Giacomo was een gerespecteerd man, en botanici luisterden naar zijn mening en noemden het geslacht van de wijnstokken het woord ‘passiflora’ (lat. passio – lijden en flos – bloem).

Dit is wat taalkundigen hierover zullen zeggen:

In veel talen zijn de woorden ‘hartstocht’ en ‘lijden’ nauw met elkaar verweven. Dus in het Russisch is ‘het lijden van Christus’ het lijden van de Verlosser.

In de Russische gespecialiseerde literatuur wordt in plaats van de term “passiflora” de naam “passiebloem” gebruikt. Dit woord is een calqueerpapier van het Latijnse passiflora, dat wil zeggen een letterlijke vertaling. Zoals je kunt zien heeft het woord ‘passie’ vele taal- en tijdsgrenzen overschreden. Geen grap - vijf eeuwen!

Laten we teruggaan naar onze tijd

“Kinderen van de 21e eeuw, jullie nieuwe eeuw is begonnen”... Hotels uit de Oude Wereld, religieuze fantasieën van katholieken en het verlangen van eerbiedwaardige biologen naar mooie metaforen lijken nu niets meer dan oude legendes. Maar slimme handelaren lokken nog steeds graag klanten met pakkende namen. Passievrucht wordt dus vaak gepresenteerd als de ‘vrucht van passie’. Ze beloven je vast ook een “speelse stemming”, “geniet van een dessert” en hinten naar een aangenaam einde van een romantisch diner. Welnu, waarom zou u niet toegeven aan deze gedachtegang? Passievrucht is immers in ieder geval een heerlijke vrucht met een verbluffend tropisch aroma die iedereen eens moet proberen!